Header afbeelding chiptekort

Tekort aan microchips: dit doet het met de transportbranche

De prijzen van gebruikte vrachtwagens stijgen fors door het wereldwijde tekort aan microchips. Hierdoor kunnen vrachtwagenproducenten steeds moeilijker aan de vraag vanuit de transportbranche voldoen. Het niet tijdig kunnen leveren van nieuwe vrachtwagens heeft een direct effect op de markt van gebruikte vrachtwagens.

Waar worden microchips voor gebruikt?

Tegenwoordig zitten er zoveel microchips (ook wel halfgeleiders genoemd), verwerkt in onze vrachtwagens dat we er bijna niet meer bij stil staan. De tijd dat een vrachtwagen een mechanisch stuk techniek was, ligt dus al een poosje achter ons.

Natuurlijk zitten er halfgeleiders verwerkt in het motormanagement van de vrachtwagen, maar wat dacht je van de geïntegreerde infotainmentsystemen in moderne vrachtwagens? Het dashboard van een nieuwe Mercedes-Benz vrachtwagen bijvoorbeeld lijkt in principe op 2 gemonteerde tablets. Vanuit daar kun je alle benodigde informatie halen en ook de meeste functies aansturen.

Deze systemen werken onder andere op de oh zo gewilde microchips:

  • Climate control
  • Adaptive cruise crontrol
  • Geïntegreerd weegsysteem

Oorzaken microchiptekorten

Wat zijn de oorzaken van de microchiptekorten? Waardoor moesten vrachtwagenproducten regelmatig de productie stilleggen?

JIT delivery
Producenten van (vracht)auto’s werken allemaal volgens het Just In Time delivery systeem (JIT delivery). Hierdoor moeten zij ver vooruit kunnen kijken. Leveranciers leveren de onderdelen in de meeste gevallen in de laatste 24 uur voor de productie aan. Dit proces zorgt ervoor dat alle onderdelen in de juiste volgorde de productie ingaan. Er liggen dus weinig onderdelen langere tijd op voorraad, wat gunstig is voor de financiële balans. Voorraad is immers dood geld! Maar wat niet gunstig is als je een chiptekort hebt.

Coronapandemie
Met het uitbreken van de coronapandemie in begin 2020, moesten fabrikanten nog verder vooruit gaan kijken. Welk effect had deze pandemie op de verkoop van nieuwe (vracht)auto’s?

Wereldwijd zagen fabrikanten de verkoop van nieuwe voertuigen somber in. Zij cancelden daarom de orders bij de toeleveranciers. De leveranciers van microchips zagen de afzet van hun producten echter niet dalen. Door de pandemie gingen consumenten meer geld besteden aan spelcomputers en andere elektronica waarin ook weer halfgeleiders zitten verwerkt.

En hier begint de spreekwoordelijke ‘schoen te wringen’, door de pandemie gaan consumenten massaal hun geld anders besteden. In plaats van een vakantie of een avondje uit, investeren we nu in luxe artikelen. Dit doen we om het vele thuiszitten maar zo behaaglijk mogelijk te maken. Al deze goederen moeten getransporteerd worden, waardoor de vraag naar transport enorm toeneemt.

Vrachtwagenproducenten zien orderportefeuilles in rap tempo vollopen. Ze moeten weer nieuwe grotere bestellingen gaan plaatsen bij de microchipleveranciers. De halfgeleiderproducenten draaien al op volle toeren om aan de vraag te voldoen voor spelcomputers en dergelijke. (Vracht)autofabrikanten kunnen dus achteraan aansluiten in de wachtrij. Het annuleren van de grote orders aan het begin van de pandemie, komt de (vracht)autoproducenten dus nu duur te staan.

Effecten op de markt

Lange levertijd nieuwe vrachtwagens
Wanneer je nu een nieuwe vrachtwagen zou bestellen zit er een lange levertijd op. Afhankelijk van het model en de uitvoering bedraagt de levertijd tussen de 7 en 11 maanden. Is de vrachtwagen opgeleverd door de fabriek? Dan moet er nog van alles aan gebeuren voordat je er daadwerkelijk de weg mee op kunt. Denk hierbij aan: een opbouw bij een carrosseriebedrijf, het spuiten van een vrachtwagen, en het opbouwen van de aftersalesaccessoires.

Overspannen vrachtwagenverhuurmarkt
Een transporteur met een capaciteitstekort kan onmogelijk zo lang wachten op een nieuwe
vrachtwagen. Hij gaat dus op zoek naar andere oplossingen. Op korte termijn kan een vrachtwagen huren een oplossing zijn, maar ook de verhuurmarkt is behoorlijk overspannen. Wie denkt met een telefoontje een huurwagen voor de deur te hebben staan heeft het mis. Je moet goed zoeken voordat je een passend voertuig vindt.

Steeds vaker begeven transporteurs zich op de markt van (jong) gebruikte vrachtwagens. Zij schaffen dan via een merkdealer meerdere jong gebruikte vrachtwagens aan. Daar komt bij dat het leasen van gebruikt materiaal steeds makkelijker wordt door de steeds langere levensduur van de moderne vrachtwagens.

Prijsstijging gebruikte vrachtwagens
Deze ontwikkelingen hebben een effect op de prijs van gebruikte vrachtwagens. Die prijzen zijn nu enorm aan het pieken. Een onderzoek in de data van onze website toont aan dat de prijzen van gebruikte vrachtwagens de laatste 2 jaar met ongeveer 30% zijn gestegen. Regelmatig komt het voor dat bepaalde gewilde modellen van 1 tot 2 jaar oud, aangeboden worden voor de toenmalige nieuwprijs. Beter duur dan niet te koop zullen we maar denken.

Vooruitzichten

Truckfabrikanten over de hele wereld kijken voorzichtig met een positieve blik naar de toekomst:

De verwachting is dat de chipfabrikanten het eerste kwartaal van 2022 weer aan de vraag van de
(vracht)auto-industrie kunnen voldoen.

Het is dan aan de truckfabrikanten om de ontstane vertragingen in de levering van nieuwe trucks zo snel mogelijk in te gaan lopen. Of dit een direct effect heeft op de prijzen van gebruikte vrachtwagens is nog maar de vraag. De prijzen van nieuwe vrachtwagens zijn namelijk ook behoorlijk gestegen. En gaan transporteurs door deze verwachting dan weer massaal nieuwe vrachtwagens aanschaffen? Of kijken zij liever eerst de kat uit de boom en vertrouwen zij voorlopig op (jong) gebruikt materieel? De toekomst zal het uitwijzen.